Niepłodność przyczyną wielu objawów depresyjnych
– rozmowa z Anną Studzińską
– Z jakimi problemami, dotyczącymi niepłodności spotyka się Pani
najczęściej w swojej pracy?
-Diagnoza i leczenie niepłodności wpływa na wiele sfer. Wymusza zmianę trybu życia, bardzo często utrudnia pracę zawodową, ma wpływ na finanse. Głównie kobiety skarżą się na brak społecznej tolerancji dla bezdzietności. Pytania ze strony znajomych, czy rodziny zwiększają poczucie presji, która i tak już towarzyszy leczącym się parom. Ograniczają one kontakty, zwłaszcza z tymi parami, które mają dzieci. Kobietom towarzyszy wstyd, poczucie bycia gorszą. Skarżą się na poczucie utraty kontroli nad własnym życiem. Niektóre czują lęk przed odejściem partnera. Wiele par ukrywa swoje problemy przed otoczeniem, odbierając sobie tym samym szansę na wsparcie ze strony innych. Dla niektórych jedynym miejscem do takiej rozmowy jest właśnie gabinet psychologa.
– Jak niepłodność wpływa na psychikę osoby z tym problemem?
– Leczenie niepłodności to długotrwały proces, który łączy się z dużym i nieustającym stresem, potęgowanym przez kolejne niepowodzenia. To mechanizm samonakręcającej się spirali, który z każdym miesiącem, prowadzi do coraz większego lęku, stresu i obciążenia. Kobieta czuje się niepełnowartościowa, nieszczęśliwa, pojawia się poczucie winy i jednocześnie krzywdy. Później gniew i złość. Złość skierowana do siebie i do losu. To wystarczające, żeby popaść w pesymizm, depresję, stracić sens życia. A im w głębszej depresji pogrążona jest kobieta leczona z powodu niepłodności, tym mniejsza szansa na powodzenie leczenia.
– Czy niepłodność wpływa znacząco na związek? Jak często jest ona przyczyną konfliktów np. między małżonkami?
– Problem niepłodności niewątpliwie ma wpływ na dotknięte nim pary. Wymusza podjęcie działań, które nie były wcześniej uwzględniane wśród ich planów i zamierzeń. Konieczność podporządkowania małżeńskiej relacji rytmowi procedur medycznych, stwarza trudne do uniknięcia napięcia i stresy. Przedłużające się leczenie może prowadzić do poczucia niespełnienia oczekiwań partnera, czy niekiedy nawet nieświadomego obwiniania drugiej strony. Ta trudna sytuacja wystawia na próbę łączące związek więzi. To, czy problem niepłodności będzie przyczyną częstych konfliktów zależy od tego, na ile małżonkowie są zgodni w swoich pragnieniach, na ile potrafią się wspierać. Wszystko zależy od wzajemnej akceptacji, od sposobu komunikowania się. Jeśli są blisko ze sobą, rozmawiają o swoich uczuciach, mówią co się w nich dzieje, to będzie im łatwiej przejść przez tę próbę. Dla wielu par jest to doświadczenie, które jeszcze bardziej je zbliżyło.
– Jaką rolę powinna odegrać partnerka czy partner, wobec osoby niepłodnej, by pomóc jej w trudnej sytuacji?
– Niezależnie od tego, po czyjej stronie występują trudności, to należy pamiętać, że zawsze powoduje to cierpienie obojga partnerów. Dlatego też, najwłaściwszą postawą jest zapewnienie szeroko rozumianego wsparcia, unikanie wzajemnych oskarżeń, a także odkrywanie w związku nowych zasobów.
– Które przypadki w odniesieniu do uwarunkowań psychologicznych osób niepłodności leczy się trudniej – problem niepłodności żeńskiej czy męskiej?
– Mężczyźnie znacznie trudniej jest przyznać i zaakceptować fakt własnej niepłodności. Zwykle też mniej otwarcie ujawnia swoje emocje związane z diagnozą i leczeniem. W rezultacie niechętnie korzysta z pomocy, zmniejszając szansę na uzyskanie wsparcia. Kobiety zdecydowanie częściej zgłaszają się do psychologa, jednakże presja, dotycząca posiadania dziecka jest u nich silniejsza. Jednak w każdym przypadku powodzenie psychoterapii jest indywidualne, niezależne od płci.
– Na czym polega Pani praca z osobami niepłodnymi? Psychoterapia – co jest jej celem ?
– Celem terapii jest leczenie depresji, leczenie lęku, także agresji i frustracji. Zapewnienie wsparcia, które pozwoli przywrócić wiarę w siebie, przełamać poczucie odrzucenia. Spotkanie z psychologiem pomoże zredukować poziom stresu i napięcia, także wypracować własne, indywidualne sposoby postępowania z tym problemem i towarzyszącymi mu emocjami. Umożliwi akceptację samego siebie w obliczu leczenia. Terapia może być także nakierowana na rozwiązanie konfliktów małżeńskich. Praca z psychologiem, to także poszukiwanie ewentualnych, psychologicznych powodów, utrudniających zajście w ciążę. Warto też podkreślić, iż pomoc psychologiczna w obszarze sfer, w których pacjent doświadcza trudności i stresu, a niezwiązanych bezpośrednio z leczeniem, może zwiększyć szansę na posiadanie potomstwa.
Post Niepłodność – wywiad z Anną Studzińską pojawił się poraz pierwszy w CAPRA.